Hendrik-Jan van Arenthals

Hendrik-Jan van Arenthals is voorzitter van het College van Bestuur bij Scalda. Scalda werkt als mbo met heel Zeeland samen. De Zeeuwse Onderwijsregio is een belangrijk onderdeel van de innovatie binnen het onderwijs die aan de gang is.

‘Met onze samenwerkingen staan we met onze poten in de klei’

Hendrik-Jan van Arenthals | Scalda

'Innovatie vindt plaats in heel veel organisaties'

Innovatief onderwijs

‘De innovatie vindt plaats in heel veel organisaties. We hebben veel vormen van hybridisering. Een voorbeeld van hoe wij tegenwoordig werken is dat sommige studenten vrijwel meteen les krijgen op de werkvloer. De praktijk, maar ook de theorielessen worden dan bij de bedrijven en instellingen gegeven.’

‘Door de samenwerking met het bedrijfsleven en de instellingen staan we met onze poten in de klei en blijft thuisnabij onderwijs betaalbaar. Het mes snijdt aan meerdere kanten: de bedrijven hebben direct arbeidskrachten, op de school hebben we minder nodig en we bieden jongeren een concreet toekomstperspectief. Op deze manier binden we jongeren aan de bedrijven en aan de regio.’

‘Deze aanpak heeft zijdelings te maken met de Zeeuwse Onderwijsregio. Het is geen pilot meer, het is gewoon ons aanbod.’

Een leven lang ontwikkelen

‘In Zeeland moeten we het doen met de mensen die we hebben. De Zeeuwse Onderwijsregio gaat vooral over ons eigen personeel en het tekort daaraan. In het mbo zit het tekort vooral op het vlak van inburgering: Nederlands als tweede taal. Een tweede tekort bij het mbo zijn de technische beroepen. Die mensen moeten we uit de praktijk halen. Dat vergroot weer de spanning op de arbeidsmarkt. Tachtig procent van onze nieuwe medewerkers is zij-instromers.’

'Onze Praktijkroute heeft landelijk de derde prijs gewonnen'

Alles gebeurt wel, maar niet structureel

‘Samen iemand werven voor een hele baan die je zelf een kleine baan kan bieden. Mensen opleiden, omscholen, begeleiden, huisvesting regelen…

Alles gebeurt wel, maar niet structureel. Als iemand naar Zeeland wil verhuizen moet de partner ook een baan hebben. Dat moet je organiseren. Dit kunnen we op termijn allemaal integreren in de Zeeuwse Onderwijsregio. Een structurele governancestructuur opzetten is lastig maar dit moet de komende tijd geregeld worden, zodat we een grote organisatie zijn waar wordt samengewerkt.’

‘Tegenwoordig moeten we decennia vooruitkijken: wat heb ik over vijf of tien jaar nodig aan functies, wie gaat er weg, wat kan ik werven. Prognoses zijn moeilijk, maar altijd beter dan het op zijn beloop te laten. Dit zijn dingen die bovenbestuurlijk gedaan kunnen worden. Je solliciteert dan niet meer bij Scalda, maar bij de Zeeuwse Onderwijsregio en werkt op meerdere locaties.’

We doen in Zeeland al meer samen dan in de rest van Nederland

‘Zeeland heeft veel bruggen: samenwerkingen, maar ook veel dijken en eilanden: verschillen. We gaan pas iets doen als iedereen het ermee eens is. In de gouvernance moeten we er in sommige gevallen naartoe dat een meerderheid het besluit neemt. Dan kun je stappen gaan zetten. De Zeeuwse Onderwijsregio was het eerste besluit van het bestuurdersoverleg waar in eerste instantie niet iedereen aan meedeed. Met een kleine 40 besturen is het gewoonweg niet altijd haalbaar om van iedereen akkoord te krijgen. En dat terwijl we in Zeeland al meer samen doen dan in de rest van Nederland.’

‘Scalda is een grote organisatie. Wij hebben afdelingen ingericht voor ondersteunende functies die voor kleinere scholen kostbaar zijn. Die willen we onder voorwaarden best delen met scholen die er zelf de capaciteit niet voor hebben.’

'Een organisatiestructuur opzetten is lastig'

Cafetariamodel

‘Het moet structureel worden en we moeten van de vrijblijvendheid af. Het zou ook eigenlijk minder van personen moeten afhangen, al is dat meestal wel het geval. Welke bestuurder er ook zit, dit hoort er gewoon bij. Daarom zie ik toekomst in het cafetariamodel. Dit betekent dat er een bepaald aanbod is en dat elk bestuur mag kiezen waar het aan meedoet. Je hebt dan alleen de verantwoordelijkheid voor die onderdelen waar je aan meedoet en -betaalt. Zo behoudt ieder bestuur de gewenste autonomie. Overkoepelend zou dan een stukje faciliterende basis georganiseerd moeten worden.’

‘Kleinere scholen zijn nog bang om de eigen identiteit te verliezen. Dat is een luxe die we ons eigenlijk niet meer kunnen permitteren. Het cafetariamodel biedt uitkomst, want dan kan iedereen zelf kiezen.’

Lees ook:

Wat vinden Ab en Frank (HZ)?

Frank Neefs (Mondia Scholegroep)

Wat vindt Willem Poppe (ZAOS)?